Sjoemelen met bijvoorbeeld onkostendeclaraties kost niet alleen politici de kop, maar ook werknemers. Fraude en diefstal zijn de meest voorkomende redenen voor ontslag op staande voet. Een modern fenomeen is dat werknemers steeds vaker ontslagen worden door uitlatingen op social media. Ontslagspecialist.nl onderzocht haar dossiers op de meest voorkomende redenen voor ontslag op staande voet en maakte een top 10.
1 Fraude (18%)
Fraude is de meest voorkomende reden voor ontslag op staande voet. Daar kunnen allerlei vormen van gesjoemel onder vallen, zoals: onterechte kostendeclaraties, ten onrechte verstrekte kortingen aan familieleden of valse opgaves van gewerkte uren. Volgens de onderzoekers blijkt dat hoger opgeleide werknemers vaker frauderen dan hun lager opgeleide collega’s.
2 Diefstal en verduistering (16%)
Het zal niet verbazen dat diefstal en verduistering hoog in de top 10 staan. Dergelijke gedragingen tasten het vertrouwen in de werknemer sterk aan, reden waarom werkgevers stelende werknemers meestal geen tweede kans willen geven. Bovendien wordt ontslag op staande voet vanwege diefstal vrijwel altijd goedgekeurd door de rechter, zelfs als het gestolene nauwelijks waarde heeft, zoals een blikje frisdrank, een broodje of wat pinda’s.
3 Te laat komen (13%)
Te laat komende werknemers zijn een grote ergernis van hun bazen. Een winkelbediende die ‘s ochtends het filiaal moest openen om de klanten toegang te verschaffen, presteerde het meerdere malen te laat te komen, waardoor klanten voor een dichte deur kwamen te staan. De man werd op staande voet ontslagen.
4 Werkweigering (8%)
Ontslag op staande voet wegens werkweigering komt nogal eens voor als de werknemer niet bereid is zijn werk op een andere locatie of op een afwijkend tijdstip te verrichten. Werkweigering speelt ook in situaties waarin de werknemer zich ziek acht, terwijl de arbo-arts stelt dat hij weer aan het werk kan.
5 Agressie en geweld (6%)
Agressie op de werkvloer komt helaas regelmatig voor. Het kan daarbij gaan om fysiek geweld, maar ook om verbaal geweld (uitschelden van de baas of een collega), of dreiging met geweld. Een werknemer die zijn baas toebeet ‘ik weet waar je kinderen naar school gaan’ werd op staande voet ontslagen.
6 Alcohol en drugsgebruik (5%)
Het onder invloed verschijnen op het werk kan nare gevolgen met zich meebrengen. Vooral als het onveilige situaties oplevert. Denk daarbij aan de chauffeur die onder invloed rijdt, of de machinebankwerker die beneveld zijn werk doet. Dergelijk gedrag is voor veel werkgevers reden voor ontslag op staande voet. Ontslag op staande voet komt ook voor bij de werknemer die zich beschonken op een personeelsfeest misdraagt.
7 Veelvuldig internet- en telefoongebruik voor privézaken (3%)
Met de komst van de mobiele telefoon en internet hebben steeds meer werknemers de neiging om hun werktijd te vullen met Whatsappen en andere privéaangelegenheden. Een werknemer die aantoonbaar vijf van de acht dagelijkse werkuren aan privéactiviteiten op social media besteedde, trof een ontslag op staande voet-brief op de deurmat.
8 Schending bedrijfsgeheimen (3%)
Werknemers ‘vergeten’ nogal eens discreet om te gaan met vertrouwelijke bedrijfsinformatie. De werknemer die zich door een concurrent van zijn werkgever liet verleiden het hele klantenbestand van zijn werkgever door te mailen, werd op staande voet ontslagen.
9 Social media (2%)
Een modern fenomeen. Het beschimpen van de baas, de collega’s of het bedrijf op Facebook, Twitter en andere social media. Niet opmerkelijk dat de werkgever een dergelijke openbare kastijding niet tolereert en tot ontslag op staande voet overgaat. Het misbruik van social media is daarmee een belangrijke reden voor ontslag op staande voet die 10 jaar geleden nog geheel onbekend was.
10 Concurrentie en nevenwerkzaamheden (2%)
Voor veel ondernemers is de dagelijkse ‘strijd’ met de concurrentie al zwaar genoeg. Concurrentie van de eigen werknemer, dus van binnenuit is uit den boze! In één van de dossiers kopieerde de werknemer de werkmethoden van de werkgever en beconcurreerde zijn baas onder de naam van zijn broer. Ook zonder concurrentiebeding in het arbeidscontract kan dat voldoende zijn voor ontslag op staande voet.
Naast de 10 genoemde hoofdredenen voor ontslag op staande voet, waren er nog diverse andere redenen, zoals porno-surfen met de werkcomputer, liegen tijdens de sollicitatie en seksuele intimidatie. Deze restgroep is goed voor 24 procent van de geturfde zaken bij Ontslagspecialist.
Enige nuancering is hierbij wel op z’n plaats. Ontslagspecialist.nl onderzocht haar staande-voet dossiers op ontslagredenen. Dat wil niet zeggen dat alle hierboven genoemde redenen zomaar een reden voor ontslag op staande voet zijn. Zoals de voorbeelden ook al aangeven, meestal moet er sprake zijn van een nogal extreme situatie en had de werknemer zelf ook wel moeten begrijpen dat zijn gedrag tot direct ontslag zou leiden. Zo is bijvoorbeeld dronkenschap op een bedrijfsfeest lang niet altijd reden voor ontslag, laat staan op staande voet. Denk er ook aan dat ontslag op staande voet een spoedeisend karakter moet hebben, wat betekent dat u de werknemer vrijwel onmiddellijk nadat u van het wangedrag op de hoogte kwam heeft ontslagen. Maar ondanks dat u dus haast moet maken, is het toch sterk aan te bevelen om even uw personeels- of juridisch adviseur te bellen. Een onterecht gegeven ontslag op staande voet kan u veel geld kosten.