Conflict op de werkvloer, zichtbaar of verborgen
Samenwerken is lastig. Een conflict ligt daarom snel op de loer, niet alleen tussen leidinggevende en werknemer(s) maar ook tussen collega’s binnen een team of bedrijf. Wanneer een situatie escaleert wordt duidelijk dat er een conflict is, maar soms kan een conflict ook verborgen zijn. De ander heeft misschien geen idee, is zich van geen kwaad bewust of ziet de ernst van de situatie niet in. Bij die situaties is het lastiger vast te stellen of er een conflict is.
8 Signalen om een (verborgen) arbeidsconflict te herkennen
Wat zijn de signalen waar u op moet letten bij het herkennen van een (verborgen) conflict op de werkvloer? Hieronder staan een aantal situaties, wanneer u het gevoel heeft dat een dergelijke situatie ineens is ontstaan, vaker voorkomt, anders is dan anders, zou u eens verder kunnen vragen bij uw team of collega.
- Is een collega ineens veel minder gemotiveerd of productief?
- Een collega reageert heftig of boos op een bepaald onderwerp of op bepaalde collega’s (of is juist opvallend stil). Men laat elkaar niet meer uitpraten.
- Worden er vaker, of hardere “grappen” gemaakt, of (vaker) op één persoon gericht.
- Er wordt juist minder vaak gelachen, de werksfeer verandert/verhardt.
- Wanneer een collega of werknemer zich vaker en langer ziekmeld en/of het ziekteverzuim op de afdeling stijgt.
- Als er “bondjes” of “groepjes” worden gevormd, al dan niet waarbij bepaalde personen buitengesloten worden.
- Wanneer bepaalde standaarden binnen het bedrijf bekritiseerd worden (denk aan salaris, werktijden, taken etc. etc.).
- Wanneer u meer dan anders tegenwerking en/of uitstel ervaart, bijvoorbeeld bij te nemen besluiten of bij (het wegblijven bij) vergaderingen.
Oorzaken van (verborgen) conflicten op de werkvloer
Verborgen conflicten gaan vaak over (voorgestelde) veranderingen van processen of van de besluitvorming hiervan. Vaak gaat het ook over andere belangrijke zaken; verantwoordelijkheden, bevoegdheden, zeggenschap en erkenning.
Verschillen in karakters, ego’s, onbegrip of miscommunicatie kunnen oorzaken zijn maar ook werkdruk kan ervoor zorgen dat mensen sneller op hun teentjes zijn getrapt. Soms stapelen zich kleine ergernissen op en is de concrete oorzaak niet meer te herleiden. Onbewust kan er een gevoelige snaar geraakt worden waardoor iemand ineens ontploft. Of een onschuldige opmerking schiet in het verkeerde keelgat en het conflict wordt zichtbaar.
Het voorkomen van escalatie of het de-escaleren van het conflict
Als u een conflict herkent of het wordt zichtbaar, laat het dan niet op z’n beloop in de hoop dat het vanzelf overgaat. Dan loopt u een groot risico dat de situatie gaat escaleren. Het is zaak om het direct bespreekbaar te maken.
Begin met goed te luisteren, geef terug wat u waarneemt. Toon begrip voor de denkwijze en ideeën van de anderen. Probeer zo de angel eruit te halen en de draad weer op te pakken.
Lukt dit u niet zelfstandig, stel dan voor om een onafhankelijke, onpartijdige persoon hierbij ondersteuning te laten bieden. Dit kan een mediator zijn, maar ook een (team)coach of andere door allen gerespecteerde onpartijdige derde.
Escalatie van het conflict op de werkvloer
Als desondanks de inspanning om het niet te laten escaleren of het de-escaleren niet is gelukt, aarzel niet en schakel dan meteen een onafhankelijke, onpartijdige persoon in, liefst een mediator. Hoe eerder hoe beter, door snel te handelen zijn partijen eerder bereid om met en voor elkaar naar oplossingen te zoeken. Hierdoor worden deze vaak beter en worden sneller bereikt.
Verstoorde arbeidsrelatie en Exit mediation
Is het conflict zodanig geëscaleerd en het punt is bereikt dan men niet meer gezamenlijk verder kan of wil, dan is afscheid nemen van elkaar waarschijnlijk de enige optie.
Soms is een tijdje rust goed. Maar als er “oud zeer” is wat niet weggenomen wordt, heeft het weinig nodig om weer te escaleren. Ook in deze situatie, is snel handelen dan ook raadzaam, zo wordt meer emotionele en financiële schade voorkomen.
Lees meer over exit-mediation
Mediation bij een conflict op de werkvloer
Een mediator begeleidt partijen naar gewenste oplossingen, liefst door afspraken te maken waarmee men de draad weer kan oppakken en de samenwerking wordt behouden en vaak wordt verbeterd. Als de mediator vroegtijdig wordt ingeschakeld, is de kans groot dat dit lukt en wordt veel (onnodig?) leed bespaard. Lukt dit niet (meer) kan de mediator partijen helpen om op een zo goed mogelijke manier afscheid van elkaar te nemen.
Lees meer over mediation arbeidsconflict
De schrijver van dit artikel, Richard van de Wijngaart is MfN Registermediator. Zijn website is https://mediator-dordrecht.nl/. Over zichzelf schrijft hij: “Mens en werk, dat is waar ik voor sta. Werk maakt een substantieel deel uit van ons leven en het is daarom belangrijk dat “dit past”, in balans is. Je moet je thuis kunnen voelen op het werk. Als dit evenwicht is verstoord of dreigt te verstoren is het cruciaal om meteen actie te ondernemen. Hoe eerder hoe beter. Vanuit deze drijfveren heb ik mijzelf, nadat ik in 2005 de opleiding tot MfN registermediator heb afgerond, gespecialiseerd in mediator voor zakelijke conflicten, arbeidsconflicten in het bijzonder.”