Wat is een kernkwaliteit?
De gedachte achter de kernkwaliteitentheorie is dat ieder mens over eigenschappen beschikt waar hij of zij in uitblinkt. Zo’n kernkwaliteit is vaak een eigenschap die anderen in die persoon waarderen maar die deze persoon zelf heel normaal en gewoon vindt. Bij leidinggevenden zie je vaak dat zij juist deze eigenschappen in anderen aanmoedigen en soms ook van ze eisen. Het is immers in hun ogen normaal om zo te zijn. Een voorbeeld van een kernkwaliteit kan zijn Gestructureerdheid.
Valkuil
Niet zelden schiet een persoon in de loop der tijd door met zijn kernkwaliteiten. Het wordt dan teveel van het goede, waardoor de positieve kernkwaliteit omslaat in een vervelende of negatieve eigenschap. In de kernwaliteitentheorie noemen we dit een valkuil. De valkuil is vaak een eigenschap die de persoon bij anderen bereid is om door de vingers te zien en bij zichzelf geneigd is om te rechtvaardigen. De valkuil zit immers dichtbij de eigenschap die de persoon normaal vindt. Anderen verwijten deze eigenschap nogal eens aan de persoon. Als Gestructureerdheid een kernkwaliteit is dan kan bijvoorbeeld Bureaucratie een valkuil zijn. De gestructureerde persoon probeert dan de hele omgeving ook te structureren door het instellen van een grote hoeveelheid regels en procedures.
Uitdaging
De kernwaliteitentheorie nodigt uit om te bedenken wat de positief tegenovergestelde eigenschap van de valkuil is. Deze eigenschap is voor de persoon dan de uitdaging. Vaak is dit de eigenschap die de persoon in zichzelf mist en die een goede aanvulling zou zijn voor de kernkwaliteit. In het voorbeeld kan het positief tegenovergestelde van Bureaucratisch zijn Flexibel. Het is duidelijk, voor zeer gestructureerde personen is flexibiliteit een goede aanvullende eigenschap.
Allergie
Onze persoon zelf zal in zijn uitdaging meestal niet doorschieten, maar anderen, bij wie deze uitdaging een kernkwaliteit is, kunnen dat heel goed wel doen. Voor onze persoon is zo’n uitdaging dan een absolute allergie, het vierde begrip van de kernwaliteitentheorie. In het voorbeeld kan iemand die doorschiet in zijn of haar Flexibiliteit Inconsistent en/of Wispelturig zijn. Zo’n inconsistent persoon zal een gestructureerd persoon op z’n minst als lastig ervaren. En omgekeerd.
Wat heb ik hieraan?
De waarde van de kernwaliteitentheorie is dat het een stuk bewustheid en onderling begrip creëert. Om maar even een ander voorbeeld te nemen: een Bedachtzaam persoon (kernkwaliteit) kan als valkuil hebben dat hij te Beducht is (valkuil) voor allerlei risico’s. Wat meer Moedigheid is een uitdaging en zou een goede aanvullende eigenschap zijn. Er is een goede kans dat deze persoon allergisch is voor Roekeloze mensen.
Wie is er doorgeschoten?
Bent u dus allergisch voor (bijvoorbeeld) roekeloze mensen, bedenk dan dat dit zeer wel zou kunnen komen doordat u zelf nogal bedachtzaam bent. En dat de roekeloze persoon in feite een zeer moedig persoon is, die misschien alleen wat is doorgeschoten. Maar bent u zelf ook niet wat doorgeschoten in uw bedachtzaamheid waardoor u het liefst elk risico uit de weg gaat?