Bij pestgedrag denk we vaak als eerste aan kinderen die elkaar op school of bij het buitenspelen pesten. En als tweede aan cyberpesten. Maar ook op het werk komt pestgedrag behoorlijk veel voor. Zowel voor de werknemer die er het slachtoffer van is, voor de sfeer en cultuur in uw bedrijf en voor uw portemonnee kan pestgedrag zeer negatieve gevolgen hebben.
Pestgedrag meenemen in de RI&E
In de Risico Inventarisatie & Evaluatie, die elke werkgever verplicht moet opstellen, moet u op grond van de Arbowet (artikel 1, lid 3, punt e) ook aandacht besteden aan de psychosociale risico’s die het werk mee kan brengen. Pestgedrag wordt daarbij expliciet in de wet genoemd. Artikel 5 van de Arbowet schrijft voor dat u schriftelijk moet vastleggen wat die risico’s en gevaren zijn maar vooral ook welke risico-beperkende maatregelen u heeft genomen. In het geval van pestgedrag komt dit waarschijnlijk neer op het opstellen van een Gedragscode en het aanwijzen van een (liefst externe) vertrouwenspersoon waar men terecht kan als men gepest wordt. Ook de rol van de arbodienst moet hierbij niet vergeten worden. Verder doet u er goed aan voorlichting te geven over psychosociale werkbelasting, waar pestgedrag zeker bijhoort. Vergeet niet dat een te hoge psychosociale werkbelasting een van de belangrijkste oorzaken is van burn-outs, wat een van de belangrijkste oorzaken van hoog ziekteverzuim is. Een speciale “toolboxmeeting” over seksuele intimidatie, agressie en geweld, pesten en werkdruk kan dus zeker geen kwaad! En laat zo’n bijeenkomst ook regelmatig, bijvoorbeeld tweejaarlijks, terugkeren.
Een kostbaar praktijkvoorbeeld van pestgedrag
In een uitspraak van de Rechtbank Amsterdam van 17 februari 2017 gaat het om een werkneemster die aanvoerde dat ze gepest werd. De werkgever kwam er niet mee weg door te stellen dat werkneemster het vermeende pestgedrag niet met bewijs had onderbouwd. Feitelijk stelde de leidinggevende van de werkneemster dat ze zich het pestgedrag inbeeldde en zei dat ze eerst maar met haar collega’s (de vermeende pesters) moest gaan praten. De rechter vond echter dat het aan de werkgever was de melding van pestgedrag nader te onderzoeken. Interessant detail is dat de werkgever de Sociale VerzekeringsBank is (SVB). Die blijkt dus wat minder sociaal dan de naam doet vermoeden. Maar het is wel een grote professionele organisatie die op arbo-gebied de zaken goed op orde heeft. Er is een Gedragscode en zelfs een interne Integriteitscommissie. Werkgever verweet werkneemster dat ze zich daar niet toe had gewend maar dat verwijt miste doel bij de rechter. Werkgever probeerde na ruim twee jaar ziekte de werkneemster te ontslaan op grond van een verstoorde arbeidsverhouding. Die ontslaggrond wordt vaak toegewezen, zoals ik ook in het artikel Ontslaggronden en meer WWZ-wetenswaardigheden vermeldde. Als de rechter vindt dat de verstoring van de arbeidsrelatie aan de werkgever te verwijten is wordt dan vaak wel ontbonden maar wordt aan de werknemer naast de transitievergoeding een zgn. “billijke vergoeding” toegekend. Echter niet in dit geval! De rechter wees het ontbindingsverzoek af en legde de werkgever op de werkneemster in haar oude functie te laten terugkeren. Met een dwangsom op van €500,- per dag met een maximum van €40.000,-.
Wat heeft dit de werkgever gekost?
Er zal voor de SVB weinig anders opzitten dan de werkneemster terug te laten keren in haar oude functie. Goede kans dat er inmiddels een ander op haar plek zit. Dus die wordt boventallig (weer een ontslagprocedure?) of er zal een andere functie voor gezocht moeten worden. De relatie tussen werkneemster en de collega’s die haar pestten zal om het maar zachtjes te zeggen enige verbetering nodig hebben. Waarschijnlijk moet er alsnog mediation worden ingeschakeld. In de tussentijd zal de productiviteit van de afdeling niet optimaal zijn. Lukt de mediation niet dan zal er weinig anders opzitten dan te proberen de arbeidsovereenkomst met werkneemster “met wederzijds goedvinden” te beëindigen maar dan zal een flinke ontslagvergoeding geboden moeten worden. Een tweede poging bij de rechter zou ik de SVB niet adviseren maar zal zeker tot een forse billijke vergoeding leiden. En vergeet niet dat er ook al twee jaar salaris bij ziekte aan de werkneemster is doorbetaald. Kortom: u kunt maar beter meteen goed omgaan met pestgedrag c.q. melding daarvan.
Eerder schreef ik over het onderwerp Pesten al het artikel: Uitsluiting is erger dan pesten!
Wilt u als werkgever zorgen dat pestgedrag in uw bedrijf wel goed wordt aangepakt? Wij kunnen u helpen met het opstellen van een Gedragscode, het invullen van een bijeenkomst met uw personeel over psychosociale belasting, het optreden als Vertrouwenspersoon maar vooral ook met het omgaan met meldingen van pestgedrag. Maak vrijblijvend een afspraak voor een gratis eerste gesprek hierover op 06-50598271.