Het begrip IJzeren proeftijd betekent dat de proeftijd in een arbeidsovereenkomst door geen enkele omstandigheid langer wordt gemaakt dan de periode die is overeengekomen. Bij een tijdelijk contract van minder dan 2 jaar is dat maximaal één maand. Met name ziekte en verlof verlengen de proeftijd niet. Zie verder Proeftijd.

Ook betekent de IJzeren proeftijd dat wanneer de feitelijke werkzaamheden eerder zijn begonnen dan de formele ingangsdatum  van de arbeidsovereenkomst, de proeftijd is aangevangen bij de aanvang van die feitelijke werkzaamheden. Zeker als voor die eerdere werkzaamheden een soort van beloning is toegezegd, zoals extra verlofdagen of tijd-voor-tijd. Deze uitspraak van de Rechtbank Rotterdam van 22 september 2020 illustreert dit duidelijk. Kort samengevat: een jurist tekende een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd met een proeftijd van twee maanden, ingaande op 1 november 2019. Op 7 oktober werd hem gevraagd om op 24 en 25 oktober mee te gaan naar een bijeenkomst in Leuven en of hij daar ook een presentatie wilde geven. Dat wilde hij. Op 21 oktober had de jurist daarover een eerste ontmoeting met zijn leidinggevende, maar hij was al eerder begonnen de presentatie te maken. De rechter ging ervan uit dat de leidinggevende dat ook wist omdat die de jurist eerder had verteld waar de presentatie over moest gaan en ook al wat documenten had gestuurd. Op 20 december 2019 werd de arbeidsovereenkomst beëindigd. Werkgever dacht dat dit nog in de proeftijd was maar de rechter was van mening dat de werkzaamheden toch zeker al voor 20 oktober waren begonnen. Hij oordeelde dus dat het geen geldig proeftijdontslag was en kende de werknemer 5000 euro billijke vergoeding plus een extra maandsalaris toe.